انواع کاشت دندان
عوامل مختلف در پوسیدگی و از دست دادن دندان‌های افراد بزرگ‌سال تاثیر داشته و نیاز به انواع کاشت دندان برای این گروه بزرگ و قابل توجه وجود دارد. از طرفی روشهای متنوعی برای کاشت دندان‌ها وجود داشته که با مقایسه و شناخت کافی از آن‌ها بهترین شیوه برای بازگرداندن لبخند و سلامت دهان و دندان قابل انتخاب است.
انتخاب بهترین مورد از بین چند روش معمول و رایج کاشت دندان به فاکتورها و جنس دندان‌ها و میزان یا تعداد دندان‌های افتاده یا سایر عوامل بستگی دارد. بنابراین در ادامه به معرفی و بررسی انواع کاشت دندان و مزایا و معایب هر کدام از این روش‌ها پرداخته می‌شود.
فهرست مطالب
انواع روشهای کاشت دندان
در یک تعریف ساده به هر شیوه علمی و تخصصی که دندان مقاوم و بهتر را جایگزین دندان از دست رفته و پوسیده نماید، کاشت دندان می‌گویند. هر نوع کاشت دندان به فاکتورهایی مانند اتصال و اندازه دندان و پوشش آن بستگی دارد. بنابراین دندانپزشکان متخصص همواره با توجه به نیاز بیمار یا مراجعه‌کنندگان نوع و روش مناسب درمانی را انتخاب خواهند‌کرد. از جمله بهترین و رایج‌ترین انواع کاشت دندان عبارتند از:
- ایمپلنت دندان
- کاشت دندان مصنوعی یا پروتز
- بریج دندان
۱) کاشت دندان به روش ایمپلنت
در بین انواع شیوه‌های کاشت دندان، بهترین و مورد اعتمادترین آن‌ها به روش ایمپلنت است. در این روش ریشه‌های دندان با قالب‌های ویژه و با پایه‌های فلزی و پیچ جایگزین و دندان‌های دارای آسیب یا از دست رفته با نوع دندان‌های مصنوعی ایمپلنت که به دندان واقعی و محکم شبیه است، جایگزین می‌گردد. ایمپلنت از بریج یا پروتز دندان، روشی بهتر و مناسب‌تر است زیرا شرط اصلی انجام بریج دندان‌ها داشتن ریشه‌های دندان سالم بوده و اگر این ریشه‌های طبیعی کامل از بین رفته باشند، دیگر امکان استفاده و نصب بریج وجود ندارد. با این وجود، برترین و ایده‌آل‌ترین روش کاشت دندان، ایمپلنت بوده که حتی بدون نیاز به ریشه دندان طبیعی قابل نصب بوده و مقاومت و ماندگاری زیادی نیز نسبت به دیگر روش‌ها دارد. از جمله دیگر انواع ایمپلنت Subperiosteal، ایمپلنت Endosteal بوده که در زیرمجموعه این روش کاشت قرار داشته و به تشخیص دندانپزشکان مورد استفاده برای بیماران قرار می‌گیرد.
مزایای ایمپلنت دندان
این روش کاشت و جایگزینی دندان دارای مزایای گوناگونی بوده که عبارتند از:
- امکان ترکیب روش ایمپلنت با سایر روشهای دندانپزشکی مانند بریج برای افزایش ماندگاری
- نزدیک‌ترین گزینه به دندان‌های طبیعی مراجعان
- خطر جابه‌جایی دندان‌ها با این روش بسیار کم بوده
- عدم آسیب به دندان‌های کناری با ایمپلنت
- تحریک استخوان و کمک به سلامت فک
- مزاحمت کمتر و طول عمر بالاتر روش ایمپلنت نسبت به دیگر روشهای کاشت دندان
- امکان نصب و ترمیم مداوم ایمپلنت در صورت خرابی و پوسیدگی
معایب کاشت دندان ایمپلنت
برای همه روشهای درمانی علاوه بر نکات مثبت و مزایای بالقوه، برخی نکات منفی نیز وجود دارد. بنابراین از معایب مهم روش کاشت دندان ایمپلنت می‌توان به زمان بیشتر و لازم برای بهبودی بیمار و هزینه بیشتر آن در مقایسه با دیگر روش‌ها اشاره کرد. عفونت، درد و خونریزی و مناسب بودن فک و مقاومت لثه‌ها از دیگر نقاط ضعف این شیوه کاشت دندان است.
۲) کاشت دندان مصنوعی
برای جویدن ساده مواد غذایی و افزایش اعتماد به نفس در سنین مختلف به ویژه افراد دارای سن بالا، بهترین روش کاشت و جایگزینی دندان‌های از دست رفته، کاشت دندان پروتز یا مصنوعی است. دندان مصنوعی انواع متنوعی دارد که هم از نظر کیفیت و هم قیمت و ماندگاری متفاوت هستند. این روش کاشت پروتز دندان از مواد فلز و اکریلیک یا پلاستیک تشکیل شده و دارای شرایط خاص نگهداری است. در زیر مجموعه کاشت دندان مصنوعی ۲ نوع ست پروتز پر یا کامل و پروتز نیمه یا جزئی نیز وجود دارد که همه این روش‌ها مزایای خاص خود را دارد.
مزایای کاشت دندان مصنوعی
مانند دیگر روشهای کاشت دندان، برای دندان‌های مصنوعی نیز مزایایی وجود دارد که افراد را در انتخاب این روش برای ساختن ظاهری بهتر و سلامت و اعتماد به نفس آن‌ها کمک خواهد کرد. از این رو مزیت‌های کاشت دندان به این شیوه عبارتند از:
- دارای تحریک فک و ناراحتی حداقلی
- مناسب برای افرادی که تمام دندان‌های خود را از دست داده‌اند
- عدم نیاز به شرایط مانند وجود بخشی از دندان یا سایر پیش شرط‌های روشهای کاشت
- امکان خوردن غذا و صحبت کردن بهتر در کنار ظاهر مناسب دهان با دندان مصنوعی
- تناسب بیشتر دندان مصنوعی با دهان و راحتی بیشتر در کنار قاب سفت و سخت آن
- قیمت مناسب نسبت به دیگر انواع کاشت دندان
- نگهداری و مراقبت از پروتز دندان با شرایط ساده
معایب کاشت دندان‌های مصنوعی
علاوه بر نقاط قوت و مزایا، این روش کاشت دارای معایبی نیز بوده که مهم‌ترین آن‌ها وجود میله‌های فلزی بوده که موجب اذیت و ناراحتی مقطعی بیماران می‌شود. همچنین شکننده بودن، پیچیدگی ساخت قالب، دوره درمان و کاشت طولانی، نیاز مداوم به تعویض نیز از دیگر معایب این روش است. این پروتز مصنوعی دندان به مراقبت همیشگی و در هر شب نیاز دارد و تعمیر پروتز پارسیل یا نیمه هم غیر ممکن است.
۳) کاشت بریج دندان
کاشت دندان بدون ایمپلنت یا بریج دندان از جدیدترین انواع اقدامات کاشت در دندانپزشکی است. در واقع روش bridge یا پل به صورت دائم دندان‌های مصنوعی باکیفیتی را جایگزین دندان‌های از دست رفته که هنوز ریشه‌های آن‌ها وجود دارند، خواهد کرد. در کاشت دندان به روش بریج، پل‌ها از فلز زیرکونیا یا سرامیک بوده و به دندان‌های دو طرف شکاف متصل می‌گردد. این روش برای افرادی که نمی‌توانند از دندان مصنوعی استفاده کنند، مناسب بوده زیرا بریج دندان ثابت و با بهترین روش‌ها و مواد ایجاد می‌شوند. از طرفی شاید این پرسش ایجاد شود که بریج دندان مناسب چه افرادی است؟ که در واقع پاسخ آن به سالم یا عدم مناسب بودن دندان‌های اطراف بستگی دارد. یعنی سالم بودن دندان‌های کناری برای شکاف و قالب‌گیری در این شیوه کاشت دندان اهمیت زیادی دارد.
مزایای کاشت دندان بریج
کاشت دندان بریج با تخصص و مهارت بالای پزشک به همراه آنالیز دقیق جنس و چگونگی فک و دندان، میتواند برترین گزینه در بین انواع روش کاشت دندان برای افراد مختلف باشد. مزایای این روش عبارتند از:
- بریج‌ها باعث زیبایی لبخند شده و جایگزین دندان‌های از دست رفته می‌شوند.
- به دلیل عدم وجود شکاف در فک امکان صحبت و جویدن غذا به راحتی وجود دارد.
- جلوگیری از انقباض فک با روش بریج دندان
- مراقبت و نگهداری ساده
- نیاز به زمان کوتاه برای عادت کردن به این سبک از دندان‌ها
- کاهش و جلوگیری از خطرات بایت و زوال استخوان فک
معایب کاشت دندان بریج
با توجه به فواید متنوع، این روش کاشت دندان نیز دارای معایبی از جمله نیاز حتمی به وجود دندان سالم، هزینه بیشتر نسبت به پروتز دندان و سایر مشکلات احتمالی در صورت ناسازگاری دندان‌های اصلی با بریج است. همچنین در صورتی که بریج به درستی و اصولی نصب نشود، امکان پوسیدگی و آسیب بیشتر به دندان‌ها وجود دارد.
هزینه انواع کاشت دندان
به طور کلی برای انواع روش کاشت دندان، هزینه و یا قیمتی جداگانه و متفاوت وجود دارد. این هزینه‌ها با توجه به نوع دندانپزشک و مطب‌ها یا شرایط کلی در هر زمان میتواند متفاوت و با نوسانات افزایش یا کاهش قیمت همراه گردد. همچنین نوع درمان، زمان کاشت، میزان و تعداد دندان آسیب دیده، نوع مواد یا متریال مورد استفاده، کشور سازنده یا برند مواد و یا روش دندانپزشک، سن و شکل دندان یا دیگر فاکتورها نیز در این هزینه‌های کاشت موثر هستند. بنابراین پیش از اقدام به کاشت دندان ابتدا باید با دندانپزشک خود از نظر هزینه و بهترین روش کاشت برای هر فرد با هر مشکل، مشورت و همکاری شود.
بهترین روش کاشت دندان کدام است؟
با توجه به تنوع و سبک‌های مختلف کاشت دندان، نمی‌توان برای همه افراد یک روش بهینه و همیشگی را به عنوان درمان دندان‌های از دست رفته معرفی کرد. زیرا هر شخصی باید روش مناسب و کاربردی را که پزشک بعد از مشاهده، معاینه و با عکس سیتی اسکن از سایر دندان‌ها و فک تجویز کرده، اتخاذ کند. بنابراین برای برخی سنین و فرم‌های خاص ممکن است بهترین روش ایمپلنت و برای دیگران بریج یا دندان مصنوعی بهتر جواب دهد. بنابراین برای انتخاب بهترین گزینه به کمک و مشاوره دندانپزشکی که در حوزه خود بهترین بوده و دارای تخصص و مهارت کامل در همه انواع کاشت دندان بوده می‌توان اطمینان کرد.
نتیجه گیری
برای کاشت دندان سه روش اصلی ایمپلنت، پروتز یا دندان مصنوعی و بریج وجود دارد که هر کدام نیز مطابق روش و مواد آن‌ها دارای چندین زیر گروه یا زیرمجموعه هستند. این روش‌ها هر کدام دارای شرایط لازم و پیش‌زمینه‌های مختلف برای افراد دارای مشکلات مختلف دندان و لثه یا فک هستند. بنابراین دادنپزشک معالج با توجه به معیارها و فاکتورهای مختلف همراه با بررسی و ارزیابی دهان و دندان افراد، روشی را برای سلامت بیشتر بیمار پیشنهاد و انجام خواهد داد.
هر کدام از روشهای کاشت دندان نیز دارای مزایا، هزینه و شروط خاصی هستند. بنابراین در این مقاله به معرفی و مزایای انواع کاشت دندان برای هر کدام از افراد با سلایق و سطوح مختلف آسیب به دندان‌های آن‌ها پرداخته شد.
سوالات متداول
۱) منظور از پروتز دندان چیست؟
این روش از محبوبیت و استفاده فراوان در مطب‌های دندانپزشکی برخوردار بوده و دارای هزینه و دوام و انواع مختلف بوده که مطابق نظر متخصص برای جایگزینی دندان‌های از دست رفته انتخاب می‌شود.
۲) هزینه انجام لمینت چقدر است؟
این هزینه با توجه به دندان‌های خراب و پوسیده، روش نصب و قرارگیری یا مواد و حتی پزشک متفاوت است و نمی‌توان برای آن یک هزینه ثابت مطرح کرد.
۳) میزان ماندگاری و دوام کدام یک از انواع روش کاشت دندان بالاتر است؟
اگر چه هر سه مورد از این روش‌ها دارای ماندگاری مداوم بوده اما با مراقبت و توجه به این دندان‌های جایگزین می‌توان عمر مفید و بیشتری برای دندان‌های ایمپلنت انتظار داشت.
